Grupa zaburzeń o niejasnych przyczynach, których wspólną cechą jest zakłócenie, a czasem rozbicie integralności przeżyć, wskutek czego tracą one swą wewnętrzną i wzajemną spójność oraz wzajemny związek z rzeczywistością.
Są to przeważnie zaburzenia paranoidalne o różnym nasileniu i odmianach. Rzadko dołączają się objawy depresyjne lub maniakalne. Choroba zaczyna się najczęściej w latach dwudziestych życia. Może przebiegać ostro lub przewlekle, zwykle jednak przebiega rzutami, rozdzielona okresami poprawy. Częstość i czas trwania takich nawrotów bywają różne i są trudne do przewidzenia. Przypuszczalnie decyduje o tym splot różnych uwarunkowań biologiczno-osobowościowych, a także środowiskowych.
Przyczyny nie są znane, ale badania trwają i można jedynie wymienić najważniejsze z wysuwanych hipotez: genetyczne, biologiczne, osobowościowe, środowiskowe.
Leczenie zaburzeń schizofrenicznych powinno być kompleksowe. W opanowaniu objawów podstawową rolę odgrywa leczenie farmakologiczne, w zapobieganiu nieprzystosowaniu życiowemu i eliminowaniu go – psychoterapia i oddziaływanie społeczne, wzmacnianie jego poczucia rzeczywistości, doświadczenie mu pozytywnych doświadczeń emocjonalnych. Ostre objawy leczone są zwykle w szpitalu. Po ich ustąpieniu chory kontynuuje leczenie w domu pod kierunkiem lekarza. Wielu chorych uzyskuje utraconą równowagę i przystosowanie życiowe, niektórzy żyją w zadowalający sposób – pracują, korzystając z pomocy bliskich.