PTA

Przedmiotem psychologii współczesnej jest opis i wyjaśnianie zachowań człowieka w jego kontaktach z otoczeniem. Wyróżnia się psychologię teoretyczną, zwaną też psychologią ogólną, oraz psychologię stosowaną. Psychologia ogólna zajmuje się badaniem: procesów psychicznych (procesy poznawcze, emocjonalno-motywacyjne, decyzyjne), osobowości, różnic indywidualnych między ludźmi, zachowań społecznych. Psychologia stosowana to nauka wykorzystująca wiedzę teoretyczną w różnych dziedzinach działalności człowieka. Najbardziej rozwiniętymi działami psychologii stosowanej

Mimo stałego wzrostu wiedzy psychologicznej, nie opracowała ona dotąd zwartej i jednolitej koncepcji człowieka, a sposoby opisania poszczególny jego zachowań różnią się w zależności od teorii psychologicznej, na gruncie której powstały. W psychologii mówi się o modelu człowieka w ujęciach: behawioralnym (behavior – zachowanie), psychodynamicznym, psychologii poznawczej i humanistycznej. W koncepcji behawioralnych za najbardziej cenną uważa się o roli środowiska,

Według tej teorii zachowanie człowieka jest w pełni sterowane przez środowisko zewnętrzne. Każdy bodziec płynący z otoczenia wywołuje wymierną reakcję ze strony organizmu ( ruchy mięśni, reakcje sterowane przez autonomiczny układ nerwowy, reakcje słowne). Wyróżnia się przy tym bodźce bezwarunkowe i warunkowe. Bodźce bezwarunkowe to czynniki to czynniki wywołujące reakcje wrodzone zwane też odruchami bezwarunkowymi, np. wydzielanie śliny na widok

Związane są ściśle z nazwiskiem S. Freuda, twórcy psychoanalizy, zwanej również psychologią głębi. Przyjmuje ona, że zachowanie człowieka jest ukierunkowane przez wewnętrzne siły, pozostające ze sobą w stałym konflikcie. Aparat psychiczny człowieka składa się z trzech sfer: Id, Ego i Super-Ego. Sfera pierwsza Id zawiera wrodzone, nieuświadomione popędy oraz wyparte ze świadomości konflikty wewnętrzne i rządzi się zasadą przyjemności (dążenie

W świetle tej teorii człowiek stanowi podmiot własnej aktywności i przyjmuje wobec otoczenia postawę badawczą tzn. odbiera informacje płynące z otoczenia, rejestruje je w pamięci, formułuje hipotezy wyjaśniające zarejestrowane zjawiska, sprawdza je w procesie przystosowania się i przekształcania rzeczywistości. W toku poznawania rzeczywistości tworzy tzw. konstrukty poznawcze, a są to informacje o sobie i otaczającym świecie. Każdy człowiek tworzy indywidualny

Teoria ta zakłada, że człowiek stanowi jedność składającą się z „Ja psychicznego” i organizmu w rozumieniu biologicznym. Jedność ta ma charakter unikatowy, niepowtarzalny, co stanowi jej niepodważalną wartość. Człowiek z natury jest dobry – jego naturalne dążenia rozwojowe są pozytywne i konstruktywne. Podstawową właściwości natury ludzkiej jest zdolność do stałego rozwoju, który odbywa się dzięki tkwiącym w każdym człowieku siłom

Według tej teorii zachowanie człowieka jest regulowane przez procesy: orientacyjne, emocjonalno-motywacyjne oraz programująco-kontrolujące. W Polsce zyskała sobie dużą popularność, a powstała na podstawie nurtu teorii poznawczych oraz dużego wkładu polskich badaczy: T. Tomaszewskiego, J. Reykowskiego, K. Obuchowskiego, J. Kozieleckiego. Procesy orientacyjne – w przebiegu których człowiek odbiera informacje płynące z otoczenia i wnętrza organizmu, powtarza je budując jednolity obraz własnej

Specjaliści w dziedzinie psychologii są zatrudniani:w palcówkach oświaty i wychowania – poradnie wychowawczo-zawodowe, szkoły w placówkach służby zdrowia – poradnie zdrowia psychicznego, poradnie rehabilitacyjne, oddziały szpitalne, sanatoria w placówkach wymiaru sprawiedliwości – zakłady wychowawcze, karne w różnych instytucjach naukowych i zakładach produkcyjnych. W placówkach oświaty przeprowadza się badania psychologiczne uczniów. Wyniki tych badań stanowią podstawę do udzielania porad wychowawczych rodzicom